Iedere werkgever is wettelijk verplicht om een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) uit te voeren. In de RI&E breng je de risico’s op de werkplek in kaart en evalueer je deze. Vervolgens neem je maatregelen om de risico’s te voorkomen of te beperken.
Een belangrijk onderdeel van de RI&E is het vaststellen van de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). PBM’s zijn middelen die werknemers beschermen tegen gevaren op de werkplek, zoals stof, lawaai, chemicaliën en vallende objecten. Ze komen pas in beeld als u risico’s niet af kunt dekken met een sluitende arbeidshygiënische strategie. Deze arbeidshygiënische strategie bestaat uit vier niveaus van maatregelen. Te beginnen bij de bron, daarna de collectieve en individuele maatregelen en ten slotte komen de persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) in beeld. PBM zijn de minst effectieve manier om risico’s te beheersen. Ze zijn pas aan de orde als de eerdere maatregelen niet mogelijk of onvoldoende zijn.
Waarom PBM opnemen in de RI&E?
PBM worden gebruikt als laatste verdedigingslinie om werknemers te beschermen tegen gevaren die niet volledig kunnen worden geëlimineerd of beheerst door andere maatregelen. Ze zijn ontworpen om werknemers direct te beschermen tegen specifieke risico’s, zoals het dragen van handschoenen om de handen te beschermen tegen chemische blootstelling of het dragen van een veiligheidsbril om de ogen te beschermen tegen rondvliegende deeltjes.
Het opnemen van PBM in de RI&E heeft een aantal belangrijke voordelen:
- Voldoet aan wettelijke eisen: De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) en het Arbeidsomstandighedenbesluit (Arbobesluit) verplichten werkgevers om passende PBM’s te verstrekken aan hun medewerkers.
- Verbetert de productiviteit: Gezonde en veilige medewerkers zijn productiever.
- Reduceert kosten: Door ongevallen en gezondheidsproblemen te voorkomen, bespaart u kosten.
Wat staat er in de wet- en regelgeving?
Het Arbeidsomstandighedenbesluit (Arbobesluit) bevat diverse artikelen die relevant zijn voor persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM). Hieronder een opsomming van de belangrijkste artikelen:
Algemeen:
- Artikel 8.1: Verplichting tot het treffen van maatregelen: De werkgever moet maatregelen treffen om te voorkomen dat werknemers worden blootgesteld aan gevaren voor hun gezondheid of veiligheid. PBM kunnen een onderdeel zijn van deze maatregelen.
- Artikel 8.2: Hiërarchie van maatregelen: Bij het treffen van maatregelen moet de werkgever de volgende hiërarchie in acht nemen: 1. elimineren van de bron van het gevaar; 2. collectief beschermingsmaatregelen; 3. PBM.
- Artikel 8.3: Beschikbaarheid en gebruik PBM: De werkgever moet passende PBM beschikbaar stellen aan de werknemers die deze nodig hebben. De werknemers moeten de PBM op de juiste wijze gebruiken.
Eisen aan PBM:
- Artikel 8.4: Eisen aan PBM: PBM moeten voldoen aan de eisen van het Warenwetbesluit persoonlijke beschermingsmiddelen 2018. Dit Warenwetbesluit is gebaseerd op Europese regelgeving.
- Artikel 8.5: CE-markering: PBM die onder het Warenwetbesluit persoonlijke beschermingsmiddelen 2018 vallen, moeten zijn voorzien van een CE-markering.
Voorlichting en instructie:
- Artikel 8.6: Voorlichting en instructie: De werkgever moet de werknemers voorlichten en instrueren over het gebruik van PBM.
Onderhoud, keuring en reparatie:
- Artikel 8.7: Onderhoud, keuring en reparatie: De werkgever moet zorgen voor het onderhoud, de keuring en de reparatie van PBM.
Kosten:
- Artikel 8.8: Kosten: De kosten van PBM komen in beginsel voor rekening van de werkgever.
Uitzonderingen:
- Artikel 8.9: Uitzonderingen: Er zijn enkele uitzonderingen op de regels over PBM. Zo is de werkgever in sommige gevallen niet verplicht om PBM te verstrekken.
Naast deze genoemde artikelen zijn er in het Arbeidsomstandighedenbesluit nog diverse andere bepalingen die relevant kunnen zijn voor PBM.
Hoe PBM in de RI&E op te nemen
De volgende stappen kunnen helpen om PBM in de RI&E op te nemen:
- Identificeer de gevaren: In de RI&E brengt u alle gevaren op de werkplek in kaart. Denk hierbij aan fysieke gevaren (zoals lawaai en stof), chemische gevaren (zoals dampen en oplosmiddelen) en biologische gevaren (zoals bacteriën en virussen).
- Beoordeel de risico’s: Bepaal de ernst van de gevaren en de kans dat werknemers hieraan worden blootgesteld.
- Selecteer de juiste PBM: Kies PBM’s die de werknemers beschermen tegen de geïdentificeerde gevaren. Zorg ervoor dat de PBM’s passen bij de werkzaamheden en de medewerkers.
- Stel een PBM-beleid op: Leg in het PBM-beleid vast hoe de PBM’s moeten worden gebruikt, onderhouden en vervangen.
- Voorzie medewerkers van instructies: Zorg ervoor dat medewerkers goed geïnstrueerd zijn over het gebruik van de PBM’s.
- Evalueer en actualiseer de RI&E: De RI&E moet regelmatig worden geëvalueerd en geactualiseerd, indien er veranderingen zijn op de werkplek.
Hulp nodig bij het opstellen van een RI&E?
Heb je hulp nodig bij het opstellen van een RI&E? Kies dan voor IVARBO, onze adviseurs kunnen een RI&E opstellen en actualiseren. Neem contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.